αυτόχθονες σχηματισμοί

αυτόχθονες σχηματισμοί
Στη γεωλογία χαρακτηρίζονται γενικά έτσι τα στρώματα εκείνα της Γης που έχουν παραμείνει στον τόπο που σχηματίστηκαν, σε αντίθεση με τους αλλόχθονες σχηματισμούς, δηλαδή μάζες στρωμάτων που μετακινήθηκαν σε μεγάλες, πολλές φορές, αποστάσεις (της τάξης δεκάδων χλμ.) οριζόντια κατά την εφαπτομένη και βρέθηκαν σε τόπους διαφορετικούς από εκείνους όπου σχηματίστηκαν. Α.σ. και αλλόχθονες μπορεί να συναντήσουμε σε πολλές περιοχές στις οποίες επέδρασαν οι αλπικές πτυχώσεις, όπως στις Άλπεις, τα Απένινα, την Πίνδο, τον Παρνασσό και σε άλλα ορεινά συγκροτήματα. Κατά τις πτυχώσεις αυτές, σειρές από ιζηματογενή πετρώματα αποσπάστηκαν από τον αρχικό τόπο σχηματισμού τους και επεκτάθηκαν περίπου κατά την οριζόντια έννοια ολισθαίνοντας πάνω σε άλλα πετρώματα α.σ. που έμειναν αμετακίνητα εκεί όπου σχηματίστηκαν. Οι αιτίες που προκαλούν τις μετακινήσεις αυτές είναι οι ωθήσεις κατά την εφαπτομένη, οι οποίες γεννιούνται από την αντίσταση που παρουσιάζει ο φλοιός της Γης στις πτυχωσιγενείς δυνάμεις ή, κατ’ άλλες νεότερες απόψεις, είναι η ολίσθηση κυρίως πλαστικών μαζών πάνω σε επιφάνειες με κλίση (κεκλιμένες επιφάνειες) λόγω της βαρύτητας. Όταν η διάβρωση αποσυνδέσει και διαλύσει το αλλόχθονο αυτό πέτρωμα, είναι δυνατό να παραμείνουν τεμάχια από αυτό, τα οποία ονομάζονται Klippen, και να εμφανιστεί το υποκείμενο α. πέτρωμα από ανοίγματα που λέγονται τεκτονικά παράθυρα. Στην κοιτασματολογία, α. ή αυθιγενές κοίτασμα είναι μία ενδιαφέρουσα συγκέντρωση ορυκτών που βρίσκονται ακόμα στην ίδια θέση όπου σχηματίστηκαν και είναι χρήσιμα για βιομηχανικούς σκοπούς, όπως είναι οι χρωμίτες της Κοζάνης, οι σιδηροπυρίτες της Χαλκιδικής κλπ. Αντίθετα, αλλόχθονο ή αλλοθιγενές κοίτασμα λέγεται μια συγκέντρωση ορυκτών με οικονομική σημασία, των οποίων τα συστατικά μεταφέρθηκαν από τα ρέοντα ύδατα και αποτέθηκαν σε άλλη περιοχή, πολλές φορές σε μεγάλες αποστάσεις, όπου σχημάτισαν το κοίτασμα, π.χ. τα μαγγάνια της Δράμας, οι ορυκτοί άνθρακες, ο προσχωματικός χρυσός του Γαλλικού ποταμού, ο χρυσός της Καλιφόρνιας, του Καναδά, του Τράνσβααλ, η πλατίνα και ο χρυσός των Ουραλίων κλπ. Ο όρος α. χρησιμοποιείται και στη βιολογία ως συνώνυμο του ενδημισμού και σημαίνει την παρουσία ειδών ή φυλών στις περιοχές όπου πρωτοεμφανίστηκαν.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Συντομευμένη ονομασία: ΗΠΑ (USA) Έκταση: 9.629.091 τ. χλμ Πληθυσμός: 278.058.881 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Ουάσινγκτον (6.068.996 κάτ. το 2002)Κράτος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τον… …   Dictionary of Greek

  • Κολομβία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Κολομβίας Έκταση: 1.141.748 τ. χλμ. Πληθυσμός: 42.492.326 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Μπογκοτά (6.712.247 κάτ. το 2002)Κράτος της Νότιας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τον Παναμά, στα Α με τη Βενεζουέλα και τη Βραζιλία …   Dictionary of Greek

  • Καναδάς — I Επίσημη ονομασία: Καναδάς Έκταση: 9.970.610 τ. χλμ. Πληθυσμός: 30.007.094 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Οτάβα (827.898 κάτ. το 2001)Κράτος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Ν με τις ΗΠΑ και στα Δ με την πολιτεία Αλάσκα των ΗΠΑ. Βρέχεται στα Β από… …   Dictionary of Greek

  • Μεξικό — Κράτος του νότιου τμήματος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τις ΗΠΑ και στα Ν με την Μπελίζ και τη Γουατεμάλα. Βρέχεται στα Δ από τον Ειρηνικό ωκεανό και στα Α από τον κόλπο του Μεξικού.O ποταμός Pίο Γκράντε αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο… …   Dictionary of Greek

  • Κούβα — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Κούβας Έκταση: 110.860 τ. χλμ. Πληθυσμός: 11.243.400 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Αβάνα (2.181.500 κάτ. το 2001)Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική Αμερική, μεταξύ του κόλπου του Μεξικού και της… …   Dictionary of Greek

  • κρήτη — I Νησί (8.331 τ. χλμ., 601.131 κάτ.) της νοτιοανατολικής Μεσογείου, σε απόσταση περίπου 100 χλμ. ΝΑ της Πελοποννήσου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Ελλάδας (δεύτερο είναι η Εύβοια με έκταση 3.658 τ. χλμ.), το πέμπτο της Μεσογείου …   Dictionary of Greek

  • Παπούα – Νέα Γουινέα — Συγκρότημα νησιών της Νοτιοανατολικής Ασίας, μεταξύ της θάλασσας των Κοραλίων και του νότιου Ειρηνικού Ωκεανού, ανατολικά της Ινδονησίας.Aνεξάρτητο κράτος από τις 16 Σεπτεμβρίου 1975 στο πλαίσιο της Bρετανικής Kοινοπολιτείας, περιλαμβάνει το… …   Dictionary of Greek

  • Νικαράγουα — Κράτος της κεντρικής Αμερικής. Συνορεύει Β με την Oνδούρα, Ν με την Kόστα Pίκα και βρέχεται Δ από τον Ειρηνικό ωκεανό, και Α από τη Θάλασσα των Aντιλλών.H Ν. είναι το πιο εκτεταμένο και λιγότερο πυκνοκατοικημένο κράτος της κεντρικής Αμερικής. H… …   Dictionary of Greek

  • Βραζιλία — Επίσημη ονομασία: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Βραζιλίας Έκταση: 8.547.404 τ.χλμ Πληθυσμός: 174.468.575 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Μπραζίλια (2.043.169 κάτ. το 2000)Κράτος της Νότιας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τη Γαλλική Γουιάνα (ΒΑ), το Σουρινάμ,… …   Dictionary of Greek

  • Γουιάνα — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Γουιάνα Παλαιότερη ονομασία: Βρετανική Γουιάνα Έκταση: 214.969 τ.χλμ Πληθυσμός: 698.209 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Τζόρτζταουν (225.802 κάτ. το 2002)Κράτος της Νότιας Αμερικής. Συνορεύει με τη Βενεζουέλα στα ΒΔ, τη… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”